«Έθνους Αφύπνιση: ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ» είναι o τίτλος της πολυτελούς έκδοσης του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας (ΙΜΜΑ) που για πρώτη φορά παρουσιάζεται στο ευρύ κοινό. Πρόκειται για μία σπάνια συλλογή ιστορικών τεκμηρίων που περιλαμβάνει περισσότερες από εκατό συλλυπητήριες επιστολές, τις οποίες έλαβαν οι οικογένειες Μελά και Δραγούμη, όταν έγινε γνωστή η είδηση του αδόκητου θανάτου του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Το γεγονός της θυσίας του, η εμβέλεια του ηρωικού θανάτου του και ο απόηχος του θρύλου του Μελά παρουσιάζονται μέσα από μοναδικές επιστολές σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής, όπως του Κωνσταντίνου Μαζαράκη – Αινιάνος, του Γερμανού Καραβαγγέλη, του Λάκη Πύρζα, του Αθανάσιου Εξαδάκτυλου, της Λουίζας Ριανκούρ, της Αικατερινής Λασκαρίδου και της Σοφίας Τρικούπη. Στην έκδοση δημοσιεύονται επίσης ψηφίσματα δήμων, κοινοτήτων, εταιρειών και πληθώρας συλλόγων του ελεύθερου, υπόδουλου και παροικιακού ελληνισμού των αρχών του 20ού αιώνα. Μέσα από αυτά τα έγγραφα αναδεικνύεται η συμβολική διάσταση της θυσίας του Μελά, μιας ηρωικής πράξης που έκανε το Μακεδονικό Ζήτημα εθνική υπόθεση.
Το αρχειακό υλικό παραχωρήθηκε στο Μουσείο από την εγγονή του, κα Ναταλία Ιωαννίδη, για την επιστημονική ανάδειξη και αξιοποίησή του. Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ενώ το κόστος της έκδοσης ανέλαβε η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Δράμας ΚΥΚΛΩΨ.