«Αποτυπώσεις της μνήμης…»: εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα η έκθεση 13 εικαστικών καλλιτεχνών με αφορμή τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Εγκαινιάστηκε χθες η εικαστική έκθεση «Αποτυπώσεις της Μνήμης…» με έργα 13 εικαστικών καλλιτεχνών, στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα (αίθουσα Αλέξανδρου Χαΐτογλου). Η έκθεση έχει ως θέμα τα δεινά και τις συνέπειες του πολέμου και πραγματοποιείται με αφορμή την επέτειο 100 χρόνων από τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, του πιο καταστροφικού (μέχρι τότε) στην παγκόσμια ιστορία. Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει η κ. Σταυρούλα Μαυρογένη, Επίκουρη Καθηγήτρια του ΠΑΜΑΚ και Διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης, ενώ την καλλιτεχνική επιμέλεια υπογράφουν οι Γιώργος Κατσάγγελος, Καθηγητής του Α.Π.Θ. και Νίκος Παπαγεωργίου, Δρ. Ιστορίας της Τέχνης.

«Ως Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα συνεχίζουμε σταθερά να υπηρετούμε και να διαφυλάττουμε, μέσα από τον ερευνητικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό μας ρόλο, την ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά της Μακεδονίας της εποχής του Μακεδονικού Αγώνα, τις αξίες και τις θυσίες των προγόνων μας. Δίπλα σ’ αυτό, ως ενεργό κομμάτι της κοινωνίας, δίνουμε χώρο στον καλλιτεχνικό κόσμο και στο έργο του. Σας προσκαλούμε να αγκαλιάσετε αυτή την πρωτοβουλία εξωστρέφειας που έχει στόχο να γίνει το μουσείο μας ένα ανοιχτό μουσείο σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, από τα σχολεία ως τους φοιτητές κι από τους περιπατητές έως τις οικογένειες. Ένα μουσείο στην καρδιά της πόλης, σε ένα ιστορικό κτίριο», είπε μεταξύ άλλων στο καλωσόρισμά της η Διευθύντρια του ΙΜΜΑ κ. Φανή Τσατσάια, η οποία έκανε ειδική αναφορά στη συλλογή ομοιωμάτων οχημάτων και πυροβόλων του Ελληνικού Στρατού, δωρεά του αείμνηστου Αλέξανδρου Χαΐτογλου, η οποία από τις αρχές Οκτωβρίου επανεκτίθεται στο κοινό.

Στη συνέχεια, ο λόγος δόθηκε στον Πρόεδρο του ΙΜΜΑ κ. Νικόλαο Μαργαρόπουλο, ο οποίος ευχαρίστησε τους παρόντες, τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες και τους επιμελητές, τις Εκδόσεις του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και τη Σχολή Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, ενώ αναφέρθηκε στην αφορμή της συγκεκριμένης έκθεσης: «Η εικαστική έκθεση «Αποτυπώσεις της μνήμης» έχει ως θέμα τα δεινά και τις συνέπειες των πολέμων. Αφορμή στάθηκε η επέτειος των 100 χρόνων από τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενός πολέμου στη διάρκεια του οποίου η ανθρωπότητα θρήνησε 1,8 εκατ. ανθρώπινα θύματα».

Το δικό τους χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, οι Πρυτάνεις του ΑΠΘ Περικλής Μήτκας και ΠΑΜΑΚ Στυλιανός Κατρανίδης, που συνεχάρησαν το ΙΜΜΑ για το άνοιγμα στην κοινωνία της πόλης και εξέφρασαν τη βούλησή τους για ακόμη πιο στενή και δημιουργική συνεργασία.

Από την πλευρά της, η επιμελήτρια της έκθεσης, Επίκουρη Καθηγήτρια Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών ΠΑΜΑΚ και Διευθύντρια του Κ.Ε.Μ.I.Τ., κ. Σταυρούλα Μαυρογένη τόνισε: «Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μνημειώδης στην έκταση και την έντασή του, κολοσσιαίος σε απώλειες, τραγικός στην απόλυτη εξάντληση ανθρώπινων, οικονομικών, καθώς και πνευματικών πόρων. Ο κόσμος, μετά τον πόλεμο δεν θα είναι πια ο ίδιος. Ο Χέμινγουεϊ παρατηρεί στο έργο του Ο Αποχαιρετισμός στα όπλα: «Υπήρχαν πολλές λέξεις που δεν άντεχες ν’ ακούς… Αφηρημένες λέξεις όπως δόξα, τιμή, θάρρος ήταν άσεμνες πλάι στα συγκεκριμένα ονόματα των χωριών, των οδών, των ποταμών, των αριθμών των ταγμάτων και των ημερομηνιών». Η μνήμη των προσφύγων αποτελεί έναν κεντρικό τόπο μνήμης. Ξεκινά από τη δραματική μετακίνηση των πληθυσμών σε όλη την Ευρώπη μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και από τις αγωνιώδεις προσπάθειες των ανθρώπων να βρουν μια συνθήκη βίου στη νέα κατάσταση. Ο τρόπος που διαμορφώνουν την ταυτότητά τους σμιλεύτηκε σταδιακά, καθώς προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην εμπειρία και την καινούρια αλήθεια. Η προσδοκία για μια νέα αρχή, η επιθυμία αποφυγής της λήθης, η ανάγκη για να θεμελιώσουν εκ νέου τη ζωή τους, είναι το βασικό τους μέλημα. Η μνήμη τους δεν είναι άυλη, συνδέεται με φορείς, θεσμούς και πρακτικές, είναι αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης και των δικτύων στα οποία κινήθηκαν όσοι πρωταγωνίστησαν στη διαμόρφωσή της. Η εικαστική παραγωγή με την παρέμβασή της, δημιουργεί έναν ανεξάρτητο και συμβολικό χώρο, στον οποίο επαναπροσδιορίζονται τόσο οι ανθρώπινες σχέσεις όσο και το κοινωνικό τους πλαίσιο».

Μήνυμα, επίσης, απέστειλε η Υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης) κ. Κατερίνα Νοτοπούλου, χαιρετίζοντας «ένθερμα την έναρξη της έκθεσης, η οποία θα προσφέρει στους πολίτες της Θεσσαλονίκης και σε κάθε επισκέπτη πλούσια γνώση, ομορφιά και γόνιμο προβληματισμό μέσα από την τέχνη, τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου μας».

Παρόντες, επίσης, στα εγκαίνια της έκθεσης η εκπρόσωπος της Υφυπουργού Εσωτερικών (Μακεδονίας Θράκης) κ. Μ. Τζώγα, ο εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης π. Ευσέβιος Νακόπουλος, ο εκπρόσωπος του Διοικητή του Γ΄ Σ.Σ. και Διευθυντής της Στρατολογικής Υπηρεσίας Ευ. Μιχαλόπουλος, ο Αντιπρύτανης του ΠΑΜΑΚ κ. Δημήτριος Κυρκιλής, ο Πρόεδρος του Σωματείου «Οι Φίλοι του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα» κ. Π. Σαββαΐδης και ο τ. Πρόεδρος του Σωματείου κ. Δ. Κωστόπουλος, καθηγητές των δύο πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και πλήθος κόσμου.

Στην έκθεση «Αποτυπώσεις της μνήμης…» συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Ευαγγελία Αθανασιάδου, Μπάμπης Βενετόπουλος, Ελένη Θεοφυλάκτου, Γιώργος Διβάρης, Γιώργος Δρόσος, Γιώργος Κατσάγγελος, Στέλιος Ντεξής, Αθανάσιος Πάλλας, Σταύρος Παναγιωτάκης, Σωτήρης Πανουσάκης, Βαγγέλης Πλοιαρίδης, Ξενής Σαχίνης, Λάμπρος Ψυρράκης.

Διάρκεια έκθεσης: 10 Νοεμβρίου 2018 – 28 Φεβρουαρίου 2019