Εγκαίνια της Έκθεσης Ναυτικών Χαρτών του συλλέκτη Παρασκευά Σαββαΐδη
στο Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας

Με μεγάλη προσέλευση κοινού, εγκαινιάστηκε την Παρασκευή, 22 Νοεμβρίου 2024, στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, η πολυαναμενόμενη Έκθεση Ναυτικών Χαρτών με τίτλο: «Ανάμεσα στα κύματα και τους χάρτες του Αιγαίου», του Ομότιμου Καθηγητή ΑΠΘ και συλλέκτη κ. Παρασκευά Σαββαΐδη. 

Την έκθεση, που απαρτίζουν συνολικά σχεδόν 30 ναυτικοί χάρτες των ακτών και των νησιών της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου Πελάγους στα τέλη του 19ου αιώνα  και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, εγκαινίασε ο Υφυπουργός Εσωτερικών, Αρμόδιος για Θέματα Μακεδονίας και Θράκης, κ. Κωνσταντίνος Π. Γκιουλέκας. Στην ομιλία του ο κ. Γκιουλέκας αναφέρθηκε στη σημασία υλοποίησης αυτής της χαρτογραφικής έκθεσης με τις σημαντικές γεωπολιτικές προεκτάσεις που διευρύνουν το θεματικό πεδίο ανάδειξης της  ευρωπαϊκής ιστορίας, σε έναν εμβληματικό χώρο της Μακεδονικής ιστορίας, όπως αυτόν του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα. Τέλος, συνεχάρη τον Καθηγητή Π. Σαββαΐδη για το σπάνιο εκθεσιακό υλικό, αναγνωρίζοντας ως συλλέκτης και ο ίδιος τις δυσκολίες του εγχειρήματος.

Στην έναρξη της εκδήλωσης,  χαιρετισμό απηύθυνε η Διευθύντρια του ΙΜΜΑ, κ. Αθηνά Παυλίδου, που ευχαρίστησε τον επιμελητή της έκθεσης κ. Σαββαΐδη για όλο το εγχείρημα της υλοποίησης της έκθεσης και αναφέρθηκε στο πολυδιάστατο έργο των Βρετανών υδρογράφων να εξερευνήσουν και να χαρτογραφήσουν ακτές, νησιά και λιμάνια, για λογαριασμό της Μεγάλης Βρετανίας, στα μέσα του 19ου αιώνα. Στον δικό της χαιρετισμό, η Πρόεδρος του Σωματείου Φίλων του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, κ. Μαρία Σαρηγιαννίδου, σημείωσε την τεράστια συμβολή της χαρτογραφικής κληρονομιάς για τη μελέτη της Ιστορίας, επισημαίνοντας ότι τέτοιες εκθέσεις επεκτείνουν την ιστορική και πολιτιστική προσφορά του Ιδρύματος.

 Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΙΜΜΑ, κ. Νικόλαος Κ. Μαργαρόπουλος, στο  μήνυμά του εξήρε την πολυετή συλλεκτική δραστηριότητα και έρευνα του κ. Σαββαΐδη και τόνισε πως η έκθεση αντανακλά το πολυσήμαντο ερευνητικό και μουσειολογικό έργο του ΙΜΜΑ.

Ο Καθηγητής κ. Σαββαΐδης, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην επισταμένη έρευνα που διεξήγαγε πάνω στο έργο των Βρετανών υδρογράφων για τη μέτρηση και την προετοιμασία αξιόπιστων ναυτικών χαρτών για τις συγκεκριμένες περιοχές. Το έναυσμα  για το ερευνητικό αυτό εγχείρημα αποτέλεσε ένας παλιός χάρτης της Θεσσαλονίκης, που κοσμεί σήμερα και συμπληρώνει την έκθεση των ναυτικών χαρτών, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν συνταχθεί από Βρετανούς υγρογράφους (υπάρχουν και χάρτες ελληνικοί, γαλλικοί, των Η.Π.Α. και ένας οθωμανικός). Οι υδρογράφοι με τη δημιουργία αξιόπιστων χαρτών εξασφάλισαν την ασφαλή ναυσιπλοΐα, ενώ παράλληλα συνεισέφεραν και στην πρόοδο του εμπορίου αλλά και της αρχαιολογικής μελέτης και των φυσικών επιστημών.

Ακολούθησε η παραστατική ξενάγηση των παρευρισκομένων, με τον επιμελητή της έκθεσης να μοιράζεται άγνωστες πλευρές της ζωής των υδρογράφων και τις μοναδικές ιστορίες πίσω από το έργο τους. Ξεχώρισε η αναφορά στο Υδρογραφικό Γραφείο του Βρετανικού Ναυαρχείου, υπό τη διεύθυνση του ναυάρχου Sir Francis Beaufort, το όνομα του οποίου δόθηκε στη μονάδα μέτρησης των ανέμων, που οργάνωσε μία τεράστια εκστρατεία, για τη χαρτογράφηση των ακτών. Η έκθεση οργανώνεται θεματικά στις πέντε παρακάτω ενότητες: 1) Οι Βρετανοί υδρογράφοι στο Αιγαίο Πέλαγος, 2) Οι υδρογραφικοί χάρτες του Βρετανικού Ναυαρχείου, 3) Σχεδίαση παράκτιων όψεων στους χάρτες 4) Υδρογράφοι, Αρχαιολογία και Ελληνική Ιστορία και 5) Υδρογράφοι, Περιβάλλον και Φυσικές Επιστήμες.

Τα εγκαίνια της έκθεσης τίμησαν με την παρουσία τους, εκτός από τον Υφυπουργό Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), κ. Κωνσταντίνο Γκιουλέκα, και ο Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, κ. Δημήτρης Κούβελας, ο Συντονιστής του Γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, κ. Γιάννης Παπαγεωργίου, ο Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Χρήστος Μήττας, εκ μέρους του Περιφερειάρχη Κ. Μακεδονίας κ. Απόστολου Τζιτζικώστα, η Αντιδήμαρχος Παιδικής Μέριμνας, Οικογένειας και Κοινωνίας των Πολιτών, κ. Θεοδώρα Λειψιστινού, ως εκπρόσωπος του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, κ. Στέλιου Αγγελούδη, ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου πατέρας Μεθόδιος, ως εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεου, ο Επίτιμος Πρόξενος της Δημοκρατίας της Αρμενίας, κ. Σαρκίς Δαγκαζιάν, ο  Επίτιμος Πρόξενος της Μάλτας, κ. Ανδρόνικος Σινιώρης, ο  Διοικητής του Ναυτικού Σταθμού Β.Ελλάδος,  Πλοίαρχος  Δημήτριος Πατσίκας, ο Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού Κ. Μακεδονίας, κ. Θάνος Μπέγκας, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Κέντρου Πολιτισμού της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας, κ. Αθανάσιος Μιχαηλίδης, ο Αντιπρόεδρος της ΕΜΣ, κ. Γεώργιος Σ. Πουρνάρης, ο Πρόεδρος του Τμήματος  Κ. Μακεδονίας του ΤΕΕ Ελλάδος, κ. Ηλίας Περτζινίδης, εκλεκτοί εκπρόσωποι φορέων, συλλόγων και σωματείων της πόλης, Πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι, φίλοι και συνεργάτες του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα.

Επιμέλεια Έκθεσης: Παρασκευάς Σαββαΐδης, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ.

Διοργάνωση Έκθεσης: Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας.

Διάρκεια Έκθεσης: 22 Νοεμβρίου 2024 – 31 Μαρτίου 2025 

Χορηγοί Επικοινωνίας: TV100, FM100, FM100.6, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, makthes.gr.