Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της πολυτελούς έκδοσης «Έθνους Αφύπνιση: ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ» του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας (ΙΜΜΑ) την Τρίτη 29 Μαρτίου 2022 στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στην Αίθουσα Μωρίς Σαλτιέλ. Πρόκειται για μία σπάνια συλλογή ιστορικών τεκμηρίων που περιλαμβάνει περισσότερες από εκατό συλλυπητήριες επιστολές, τις οποίες έλαβαν οι οικογένειες Μελά και Δραγούμη, όταν έγινε γνωστή η είδηση του αδόκητου θανάτου του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Το αρχειακό υλικό παραχώρησε για την επιστημονική ανάδειξη και αξιοποίησή του από το ΙΜΜΑ η εγγονή του ήρωα, Ναταλία Ιωαννίδη, η οποία ήταν παρούσα στην εκδήλωση και αναφέρθηκε στο ιστορικό της έκδοσης, τονίζοντας ότι έπρεπε να βρεθεί ο κατάλληλος χρόνος για να αξιοποιηθεί το υλικό «χωρίς μελοδραματισμό, παρά μόνο με συγκίνηση».
Στη θυσία του Παύλου Μελά και την ιδιαίτερη σημασία της για την εποχή, αναφέρθηκε, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο Yφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Αναπλ. Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής, κ. Άγγελος Συρίγος. «Το Μακεδονικό Ζήτημα για ένα διάστημα αφορούσε τους μυημένους. Δεν ήταν ακόμη κάτι που άγγιζε την ευρύτερη κοινωνία. Αυτό, το έκανε η θυσία του Παύλου Μελά», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Συρίγος, τονίζοντας, ότι η θυσία αυτή αφύπνισε την κοινή γνώμη. «Είμαστε πολύ τυχεροί ως Έλληνες που έχουμε ήρωες σαν τον Παύλο Μελά. Χρέος μας είναι να τους τιμάμε και να μιλάμε για αυτούς στους νεότερους, για τα ιδανικά και τον ηρωισμό τους», υπογράμμισε ο κ. Αλκιβιάδης Στεφανής, Επίτιμος Αρχηγός Στρατού, τ. υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, ενώ αναφέρθηκε και στη συμβολική και ουσιαστική αξία της αποκατάστασης της οικίας Μελά.
«Το ΙΜΜΑ κατάφερε με τις δυνάμεις του και με τη στήριξη ιδιωτών όχι μόνο να ξεπεράσει τα προβλήματα που δημιούργησε η κρίση αλλά να παρουσιάζει τέτοιες εκδόσεις», τόνισε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, κάνοντας λόγο για ένα πολύτιμο έργο, ενώ η Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, κ. Βούλα Πατουλίδου, έκανε αναφορά στην αξία της διδασκαλίας του Μακεδονικού Αγώνα και την ανάδειξη της θυσίας των ηρώων στην εκπαίδευση. Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Κωνσταντίνος Ζέρβας, τόνισε ότι το όνομα του Παύλου Μελά είναι συνώνυμο του αγώνα. «Ήταν εκείνος που ξεπέρασε τα πολιτικά όρια της εποχής και προσπάθησε να φέρει το μακεδονικό ζήτημα στο προσκήνιο».
«Με το βιβλίο αυτό, το Μουσείο βρίσκεται σε μία “μάχη” για την υπεράσπιση των συμβόλων. Είναι το δικό μας ’21, η δική μας παλλαϊκή εποποιία γεμάτη θυσίες και ηρωισμούς, ένα κεφάλαιο της ελληνικής ιστορίας δικό μας», σημείωσε ο Βασίλης Κ. Γούναρης, Καθηγητής Ιστορίας Νεότερων Χρόνων Α.Π.Θ. και Πρόεδρος του ΙΜΜΑ.
«Ιδιαίτερα σημαντική για το ΙΜΜΑ», χαρακτήρισε τη σημερινή μέρα η Διευθύντρια του ΙΜΜΑ, Ιστορικός Τέχνης και Επιμελήτρια της έκδοσης, κ. Φανή Τσατσάια, καθώς όπως είπε «δυο χρόνια πριν, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, αναλάβαμε να τεκμηριώσουμε και να παρουσιάσουμε με εύληπτο τρόπο τον αντίκτυπο της ζωής του Παύλου Μελά μέσα από τον θάνατό του». Στον τρόπο που ο ήρωας αποτυπώνεται σε έργα ζωγραφικής και γλυπτά, αναφέρθηκε η κα. Σταυρούλα Μαυρογένη, Αναπλ. Καθηγήτρια ΠΑ.ΜΑΚ., Διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΙΤ), υπογραμμίζοντας τη σημασία της συλλογικής μνήμης και της διάσωσης θραυσμάτων της ιστορίας για τη σύσταση της ατομικής και συλλογικής ταυτότητας. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ομιλία του Επιστημονικού Συνεργάτη του ΙΜΜΑ, Ιστορικού, Δρ. Κωνσταντίνου Παπανικολάου, ο οποίος σχολίασε την παρακαταθήκη της θυσίας του Παύλου Μελά και τη σημασία της έκδοσης, της οποίας η αξία έγκειται στο ότι καταγράφει τα πρώτα νωπά ίχνη του Παύλου Μελά στην άμμο της ιστορικής αθανασίας.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο εκπρόσωπος του Υφυπουργού Εσωτερικών (Τομέα Μακεδονίας-Θράκης), κ. Θωμάς Τσίμπας, ο Διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού/NRDC-GR, Αντιστράτηγος Σωτήριος Κωστάκογλου, ο Πλοίαρχος Παρίσης Κανούτος ΠΝ, Διοικητής Ναυτικής Διοίκησης Βορείου Ελλάδος, πρόεδροι συλλόγων, οργανισμών και σωματείων της πόλης, εκπρόσωποι της εκπαιδευτικής κοινότητας, φίλοι και συνεργάτες του Μουσείου.
Την εκδήλωση συντόνισε ο κ. Γιάννης Κεσσόπουλος, Γενικός Διευθυντής της Δημοτικής Εταιρείας Θεάματος, Πληροφόρησης και Επικοινωνίας.
Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ενώ το κόστος ανέλαβε η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Δράμας ΚΥΚΛΩΨ.
